Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау

Ішкі бақылау операциялық мақсаттарға қол жеткізуге, есептіліктің дұрыстығын қамтамасыз етуге және Қордың және оның Портфельдік компанияларының заңнамасы мен ішкі талаптарын сақтауға бағытталған. Корпоративтік тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің міндеттері:

• Тәуекел мәдениетін нығайту және тәуекел менеджменті мен ішкі бақылауды Қор қызметінің барлық аспектілеріне интеграциялау.
• Қордың қауіпті жағдайлардың алдын алу, ықтимал жағымсыз оқиғаларға тиімді жауап беру және олардың салдарын қолайлы деңгейге дейін барынша азайту қабілетін арттыру арқылы нәтижелердің құбылмалылығын төмендету.
• Ұзақ мерзімді перспективада активтердің құнын және Қордың кірістілігін арттыру үшін мүмкіндіктерді пайдалануды қамтамасыз ету.

Қор тобындағы тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылауды ұйымдастырудың негізгі принциптері мен тәсілдері Қордың Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау саясатында көрсетілген. Бұл Саясат COSO-ның «Ұйымдардың тәуекелдерді басқарудың тұжырымдамалық негіздері:

стратегиямен және тиімділік көрсеткіштерімен интеграция» ұсынымдарын ескере отырып жасалған және Қордың барлық деңгейлерінде тәуекелдерді басқару үшін тәуекел иелерінің жауапкершілігін күшейтуді қамтамасыз етуге, Қордың барлық процестеріне тәуекел- менеджменттің интеграциясын арттыруға арналған.

Саясатқа сәйкес, Қордың Директорлар кеңесі мен Басқармасы өз функцияларын орындау кезінде «Үш қорғаныс желісі» моделіне сүйенеді, мұнда бірінші қорғаныс желісі (бизнес функциялары) өз құзыреті шеңберінде тәуекелдерді тікелей сәйкестендіретін, басқаратын және бақылау рәсімдерін орындайтын әрбір қызметкердің атынан құрылымдық бөлімшелермен ұсынылған. Екінші қорғаныс желісі (мониторинг функциялары), оның ішінде Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау департаменті мен Қордың Комплаенс қызметі ұсынады, олар тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылаудың тиімді практикасының бизнес-функцияларын енгізуді мониторингтеуге, Қордың заңнамасы мен ішкі нормативтік құжаттарының сақталуына жауап береді. Үшінші желі (тәуелсіз кепілдік) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалайтын Ішкі аудит қызметін қамтиды.

Жыл сайын Қорда және Портфельдік компанияларда тәуекел-тәбет, тәуекелдер тіркелімі және картасы бекітіледі, сондай-ақ тұрақты негізде Елеулі тәуекелдер жөніндегі есеп Директорлар кеңесінің қарауына шығарылады.

Қордың капиталын әкімшілендіру арқылы тәуекелдерді қайта сақтандырудың корпоративтік бағдарламасы іске асырылуда, ол акционерлердің Қор компанияларының тәуекелдерін қайта сақтандыру қорғанысы ретінде сенімділігін қамтамасыз етеді.

Қордың ішкі нормативтік құжаттарында бақылау рәсімдерін құжаттауды қоса алғанда, ішкі бақылау жүйесін жетілдіру бойынша жұмыс жалғасуда.

ҚОР МЕН ПОРТФЕЛЬДІК КОМПАНИЯЛАР ТӘУЕКЕЛДЕРІНІҢ ТОЛЫҚ ЕМЕС ТІЗІМІ КЕЛЕСІДЕЙ

Стратегиялық тәуекелдер:

Стратегиялық тәуекелдер: ішкі және сыртқы болып табылады, соның ішінде жобаның классикалық тәуекелдері, мысалы, кідірістер мен күрделі шығындардың артуы, сондай- ақ инфляция, валютаның ауытқуы және логистикалық мәселелер сияқты сыртқы факторлар. Тәуекелдерді сәйкестендіру және барынша азайту процесі тұрақты негізде жүзеге асырылады және оларды барынша азайту бойынша шаралар әзірленеді.

Беделге нұқсан келтіру қаупі. Әр түрлі мүдделі тараптардың қор мен портфельдік компанияларды ықтимал теріс қабылдауын қамтиды. Бұл тәуекелді басқару жалпы имидждік және коммуникациялық саясатты әзірлеу және қолдау, сондай-ақ Қор мен Портфельдік компаниялардың мінез-құлқының заңнамалық және этикалық нормаларын сақтау арқылы жүзеге асырылады.

Қаржылық тәуекелдер:

Өтімділік тәуекелдері және келісім/листинг талаптарын бұзу. Олар компанияның өз қызметін қаржыландыруға және міндеттемелерді орындауға қабілетсіздігі кезінде пайда болады. Бұл тәуекелдерді басқару қарыздық жүктеменің лимиттерін және қаржылық тұрақтылықты жақсарту үшін әртүрлі шараларды белгілеуді және бақылауды қамтиды.

Операциялық тәуекелдер:

Әлеуметтік тұрақсыздық тәуекелі - Қор қызметкерлері мен Портфельдік компаниялардың әртүрлі топтарының әлеуметтік шиеленістерімен байланысты тәуекел. Әлеуметтік тұрақтылық тәуекелінің жай-күйін қадағалау үшін әлеуметтік өзара іс-қимыл және коммуникациялар орталығы Қор Тобының еңбек ұжымындағы әлеуметтік тұрақтылық деңгейін жыл сайын негізде талдайды. Әлеуметтік-еңбек қатынастарын мониторингілеу және реттеу мақсатында Қор тобы қызметкерлерінің шағымдары мен өтініштеріне мониторинг жүргізіледі. Қор портфельдік компаниялармен, республикалық және жергілікті билік органдарымен бірлесіп қызметкерлердің әл-ауқатын жақсарту және туындайтын мәселелерді шешу жөніндегі жүйелі шараларды пысықтайды.

Жазатайым оқиғалар қаупі - Қордың өндірістік Портфельдік компаниялары үшін негізгі тәуекелдердің бірі. 4 бағыт бойынша 33 нақты іс-шарадан тұратын 2024 жылға арналған Өндірістік қауіпсіздік жөніндегі іс-шаралар жоспары бекітілді: Адамдар, Жабдықтар, Төтенше жағдайлардың алдын алу, Ақпараттық-түсіндіру жұмыстары.

2024 жылдың қаңтарында апаттарға (төтенше жағдайларға), екі және одан да көп зардап шеккендердің жазатайым оқиғаларына, халықтың қаза болуына, сондай-ақ қоршаған ортаның елеулі ластануына әкеп соғуы мүмкін сыни тәуекелдердің тізбесі қалыптасты. Апаттар мен жазатайым оқиғалардың алдын алу бойынша тиісті жүйелі шаралар қабылдау қажеттігі туралы тапсырма берілді.

Киберқауіпсіздік тәуекелдері, кибершабуылдар - кибершабуылдарды, жүйелерді бұзуды, деректердің таралуы немесе ақпараттық қауіпсіздік саласындағы өзге де инциденттерді жүзеге асыру мүмкіндігімен байланысты тәуекел. Киберқауіпсіздік тәуекелдері мен кибершабуылдарды митигациялау мақсатында басқарудың үш деңгейінде шаралар қабылданады: Қор деңгейінде ұзақ мерзімді саясатты құруға және тиісті бақылауды қамтамасыз етуге бағытталған стратегиялық бастамалар әзірленеді; Портфельдік компаниялар деңгейінде деректерді қорғаудың және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің орталықтандырылған процестері енгізіледі; ЕТҰ деңгейінде жедел ден қою және жергілікті деңгейде қауіпсіздік жағдайын бақылау жүзеге асырылады.