Ғылыми-зерттеу қызметі

Біз экономикалық және әлеуметтік өзгерістерге ықпал ететін жоғары технологиялық өнімдерді шығаруға бағытталған ғылыми-зерттеу қызметін қолдаймыз. Біз ішкі ғылыми әлеуетті дамытуға және дер кезінде экономикалық тиімділікке қол жеткізу үшін ғылыми және тәжірибелік-конструкторлық әзірлемелерді коммерцияландыруға ерекше назар аударамыз.

Ғылыми-техникалық қызмет жөніндегі бірыңғай оператор

Қор тобы бойынша ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды шоғырландыру және жүйелеу мақсатында ғылыми-техникалық қызметтің бірыңғай операторы ретінде әрекет ететін «Самғау» ғылыми-технологиялық бастамалар орталығы» коммерциялық емес ұйымы құрылды.

2024 жылы ғылыми-зерттеу жұмыстарына 57 өтінім қаралды. 2024 жылы Қордың Ғылыми-техникалық кеңесінің 11 отырысы өткізіліп, оның қорытындысы бойынша 24 перспективалық жоба ұсынылып, қаржыландыруға мақұлданды. 4 қаржыландыру шарты жасалды.

Сонымен қатар, біз Қор тобы компанияларының өндірістік шақыруларын анықтау және шешу бойынша жүйелі жұмыс жүргізудеміз. 2024 жылы кәсіпорындарға инновациялық-технологиялық диагностика жүргізіліп, олардың қорытындылары бойынша 34 технологиялық міндет әзірленді және шетелдік технологияларды қоса алғанда 40 релевантты шешім ұсынылды. Жұмыс практикалық қолдануға және шешімдерді нақты жағдайларға бейімдеуге бағытталған.

Меморандум аясында ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігімен «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ, «Ембімұнайгаз» АҚ және «Қазақойл Ақтөбе» ЖШС қатысуымен технологиялық сессиялар ұйымдастырылды. Іс-шаралар барысында ондаған өзекті міндеттер анықталды, экологиялық және өндірістік тиімділігі жоғары технологияларды қоса алғанда, неғұрлым перспективалы шешімдер ұсынылып, іріктелді. Көкжиде жерасты тұщы көлінің маңындағы кен орындарын игеру мәселесіне арналған технологиялық сессияның қорытындысы бойынша халықаралық мұнай сервистік компаниялардың қатысуымен Demo Day (Демонстрациялық күн) ұйымдастырылып, кен орындарын қауіпсіз пайдалану үшін 15 шешім іріктелді. 2025 жылы басқа да негізгі портфельдік компанияларын тарта отырып, технологиялық сессиялар практикасын кеңейту жоспарлануда.

Мұнай-газ секторын технологиялық жаңарту

Біз геологиялық барлау мен көмірсутектерді өндіру тиімділігін арттыру үшін озық технологиялық шешімдерді енгізудеміз. 2024 жылы сымсыз сенсорларды және машинамен оқытуды пайдалана отырып, STRYDE технологиясын белсенді қолдану қоршаған ортаға әсерді бір мезгілде төмендету кезінде жалпы құнын 20%-ға төмендетуге және сейсмикалық барлау жұмыстарының мерзімін қысқартуға қол жеткізуге мүмкіндік берді.

Sinopec-пен геологиялық деректерді қорғау үшін блокчейн-технологияларды енгізу туралы келісім жасалды. Халықаралық жетекші компаниялармен (Shell, Chevron, CNOOC) терең бұрғылау технологиялары мен цифрлық екіжүзділер саласындағы ынтымақтастық дамуда. Өндірілуі қиын қорларды әзірлеуге бағытталған технологиялық шақырулардың жол карталары іске асырылуда. 2024 жылы карбонатты және төмен өткізгіш коллекторларға жаңа тәсілдерді енгізу қосымша 390 мың тоннадан астам мұнай өндіруге мүмкіндік берді.

Атом өнеркәсібіндегі инновациялар

Біз медициналық мақсаттағы радиоизотоптарды алу технологиясын әзірлеу бойынша инновациялық трансконтиненталды жобаны іске қостық. АҚШ, Жапония өкілдерімен және Қазақстанның ғылыми мекемелерімен бірлесіп іс-шаралар жоспары әзірленіп, бекітілді, сондай-ақ медициналық радиоизотоптарды алу үшін әлеуетті шикізат көздерін зерттеу бойынша ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар жүргізуге өтінім берілді.

Өндірістік әлеуетті дамыту және технологиялық жаңғырту шеңберінде «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ бірқатар қолданбалы жобаларды іске асырды. Кендердің сүзгілік сипаттамаларын арттыруды қамтамасыз ететін балқыту қышқылын пайдалана отырып, ұңғымаларды жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарының инновациялық технологиясы енгізілді. Өнімнің өзіндік құнын төмендетуге ықпал ететін уран оксидтерін өндіру кезінде аммиакты ұстаудың тиімді жүйесі әзірленді. Иіркөл кенішінде өндіру процестерін автоматтандыруға арналған роботталған кешендер енгізілді, сондай-ақ технологиялық ерітінділерден электр энергиясын өндіру үшін эксперименттік шағын СЭС құрылды.

Сирек кездесетін және сирек кездесетін металдарды игеру

2022–2029 жылдарға арналған сирек кездесетін және сирек кездесетін металдар саласындағы ғылыми-технологиялық даму бағдарламасын іске асыру шеңберінде біз өзіміздің минералдық-шикізат базасын қалыптастыруды жалғастырдық. Абай, Ақтөбе және Ұлытау облыстарында тантал, ниобий және бериллий кен орындарын барлауға лицензиялар алынды. Стратегиялық металдардың қорларын растауға бағытталған магниттік барлауды қоса алғанда, геологиялық барлау жұмыстары жүргізілді.

Сонымен қатар, уран ағындарынан сирек металдарды ілеспе шығару технологияларын әзірлеу жүргізілуде. «ИВТ» ЖШС еншілес кәсіпорны аммоний перренатын алу үшін қондырғының тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтарын аяқтап, ванадий алу технологиясын әзірледі. Сондай-ақ, «УМЗ» АҚ базасында аддитивті өндіріс үшін танталдан және ниобийден сфероидталған ұнтақтар шығару жобасы жүзеге асырылуда.

Еуропалық комиссиямен және ЕҚДБ-мен Жоғарғы Қайрақты вольфрам кен орнын қоса алғанда, стратегиялық металл кен орындарын игеру жөніндегі ғылыми-зерттеу жобаларындағы ынтымақтастық туралы өтінішке қол қойылды. 2024 жылы сынамаларды іріктеуді, талдау әдістерін таңдауды және қайта өңдеу технологиясын жобалауды қамтитын дайындық жұмыстары айқындалды. Жоба әлемдік деңгейдегі тау-кен металлургия кешенін құру және өңірлерді жұмыспен қамту мен дамытуға тұрақты үлес қосу әлеуетіне ие.

Сутегі энергетикасын дамыту

Біз төмен көміртекті экономикаға көшу аясында сутегі энергетикасының бағытын стратегиялық түрде дамытудамыз. 2024 жылы «Ембімұнайгаз» АҚ кәсіпорны кен орындарында көгілдір сутек, сондай-ақ төмен көміртекті аммиак пен метанол өндірісі бойынша техникалық-экономикалық зерттеулер жүргізілді.

«Жасыл» сутек бағытында ЖЭК базасында электролиз үшін сумен қамтамасыз ету әлеуетін бағалау үшін Батыс Қазақстанның жер үсті сулары атласын әзірлеу аяқталды. Құжат COP-29 конференциясында ұсынылған. Бұдан басқа, «жасыл» сутегінің өзіндік құнының аналитикалық калькуляторы әзірленді. Сутекті қауіпсіз сақтау мен тасымалдауды қамтамасыз ететін темір және титан қорытпаларының алғашқы зертханалық үлгілері алынды. Пилоттық жоба бойынша жобалау алдындағы жұмыстар аяқталды, гранттық қаржыландыруға өтінім берілді, сондай-ақ Green Spark компаниясын қоса алғанда, халықаралық әріптестермен келіссөздер жүргізілуде.

Цифрландыру және жасанды интеллект

Әлемдік үрдіске сәйкес қазіргі заманғы инновациялық және цифрлық технологиялар саласында, атап айтқанда, жаңа буын - Smart Grid желісін дамыту үшін негіз қалыптастыратын электр энергетикасына зияткерлік басқару элементтерін енгізу бойынша белсенді жұмыс жалғасуда. Зияткерлік энергия жүйесін іске асыру шеңберінде «KEGOC» АҚ SCADA/EMS жүйесін жаңғырту және синхрондалған WAMS технологияларын пайдалана отырып мониторинг енгізу жөніндегі жобаларды іске асырады, бұл Қазақстан Республикасының Бірыңғай энергетикалық жүйесінің басқарылуы мен орнықтылығын арттырады. Сондай-ақ, халықаралық серіктестермен бірлесіп энергияны сақтау жүйесін орнату бойынша пилоттық жоба жүргізілуде. ЖЭК интеграциясы кезінде энергия жүйесінің сенімділігін арттыру үшін жинақтауыштарды басқару алгоритмдерін әзірлеу аяқталды.

2024 жылы «KEGOC» АҚ өндірістік-тұтыну теңгерімдерін, сондай-ақ электр энергиясын беру кезіндегі шығындарды болжау үшін SCADA жүйесіне ЖИ интеграциялауға кірісті. Бұдан басқа, Assystem SA компаниясымен ынтымақтастықта жабдықтың техникалық жай-күйін нақты уақыт режимінде бақылауға, оның әлеуетті ақауларын анықтауға және техникалық қызмет көрсету және жабдықтың өмірлік циклін басқару саласында неғұрлым тиімді шешімдер қабылдауға мүмкіндік беретін шағын станция трансформаторының цифрлық қосалқысын құру бойынша пилоттық жоба іске асырылуда.

Көліктік-логистикалық секторда Huawei серіктестігімен біз көлік ағындарын басқаруға жасанды интеллект енгізу жөніндегі жобаны бастадық. Талдамалық және операциялық процестерді қолдау үшін талдамалық қойманың архитектурасы әзірленді, «деректер көлі» құрылды және отандық тілдік үлгілер, соның ішінде талдамалық және операциялық процестерді қолдау үшін сынақтан өткізілді. Сондай-ақ, «Пойыздар қозғалысының кестесі» зияткерлік модулін құру бойынша жобалау алдындағы жұмыстар басталды.