ӨНДІРІС ЖӘНЕ ӨНДІРУ

Тау-кен металлургия өнеркәсібі

«Тау-Кен Самұрық» ұлттық тау-кен компаниясы» акционерлік қоғамы (бұдан әрі – «Тау-Кен Самұрық ҰТК» АҚ) 2009 жылы құрылған тігінен интеграцияланған компания. Компанияның негізгі міндеттері – тау-кен-металлургия өнеркәсібінің мемлекеттік активтерін басқаруда және елдің минералдық-шикізат кешенін дамытуда мемлекеттің экономикалық және стратегиялық мүдделерін ілгерілету.

Компанияның миссиясы стратегиялық инвесторлармен бірлесіп жобаларды іске асыру арқылы Қазақстан Республикасының тау-кен-металлургия саласының жекелеген секторларын дамытуға жәрдемдесу. Тау-кен металлургия кешені Қазақстан экономикасының неғұрлым бәсекеге қабілетті және қарқынды дамып келе жатқан секторларының бірі болып қала береді. 2022 жыл жаһандық дағдарыстың дамуымен ерекшеленді. Әлемдік және қазақстандық тау-кен металлургия өнеркәсібінің даму үрдістері әлемдік экономиканың даму қарқынының баяулауымен және геосаяси шиеленіспен, әлемдік нарықтағы металдар бағасының төмендеу үрдісімен айқындалды.

Әлемдік және отандық экономикадағы жағымсыз үрдістерге қарамастан, «Тау-Кен Самұрық ҰТК» АҚ компанияның Даму стратегиясының белгіленген іс-шараларын іске асыру үшін бар күшін салды.

Қызметтің негізгі нәтижелері

Осы күрделі кезеңде «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ қолданыстағы геологиялық барлау, өндіру және металлургиялық жобаларды іске асыруды жалғастырды. Бұл ретте компания жаңа инновациялық технологияларды тартуға және енгізуге айтарлықтай көңіл бөледі. «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ ұлттық компания ретінде тау-кен жобаларын тиімді басқару бойынша қажетті тәжірибе мен құзыреттерге ие.

Инвесторлармен жобаларды іске асыру

Қазіргі уақытта «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ алтын кені, мыс кені және қорғасын-мырыш кен орындарын игеруге шоғырланған, басқа металдар (Солтүстік Қатпар және Жоғарғы Қайрақты – вольфрам және молибден) бойынша жобаларды іске асыруға қатысады.

Компанияның дамуына ықпал ететін «зәкірлік» жобалардың қатарына мыналар жатады:

• металл мырыш пен қорғасын өндіретін байыту фабрикасы мен зауыттарын салумен әлемдегі ең ірі Шалқия полиметалл кен орындарын игеру жөніндегі жоба;
• қорғасын концентратын шығарумен Алайғыр қорғасын кен орнын игеру жөніндегі жоба;
• Солтүстік Қатпар сирек металды кен орнын оның базасында сирек металды өндіру құрылысымен игеру жөніндегі жоба;
• Астана қаласындағы аффинаж зауытында тазартылған алтын мен күміс өндіру жөніндегі жоба.

Бұл жобалардың барлығы шетелдік серіктестердің, соның ішінде Еуропалық серіктестердің қатысуымен құрылады және игеріледі.

«Тау-Кен Алтын» жаңа рекорды

2022 жылы астанада орналасқан Аффинаж зауыты алтын өндіру жоспарын 10%-дан астамға асыра орындады (50 тонналық жоспар бойынша кәсіпорын 55,6 тонна алтынды тазартқан.

Пайдалануға берілген сәттен бастап «Тау-Кен Алтынға» барлығы 249 тонна алтын тазартылды. Зауыт 12 кг стандартты құймаларда және түйіршіктерде «төрт тоғыз» деп аталатын 99.99 алтын сынамасын шығарады. Зауыттың өнімі стратегиялық маңызға ие – елдің алтын-валюта резервін толықтыру, құймаларды сатып алушы ҚР Ұлттық Банкі.

«Тау-Кен Алтын» ЖШС – Лондон бағалы металдар нарығына қатысушылар қауымдастығының (the London Bullion market Association, LBMA) «Good Delivery» сертификатының иегері. Бұл «Тау-Кен Алтында» өндірілген алтын халықаралық сапа стандарттарына 100% сәйкес келеді және заң тазалығына кепілдік береді

«Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ-ның «Қазцинк» ЖШС-мен өзара іс-қимылы

Қазіргі уақытта «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ Glencore International компаниясының серіктесі және «Қазцинк» ЖШС жарғылық капиталында 29,82%-ға иелік етеді. Glencore International корпорациясының 2022 жылғы алдын ала қаржылық қорытындылары бойынша есебіне сәйкес «Қазцинк» ЖШС шығындары 51 млн АҚШ долл.

Бейінді емес активтер

2022 жылғы шілдеде «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ «Tau-Ken Temir» ЖШС және «Silicon Mining» ЖШС-ның сатылатыны туралы хабарлады.

«Tau-Ken Temir» ЖШС зауытының жобалық қуаты 25 мың тонна металлургиялық кремнийді құрайды. Кәсіпорын Қарағандыдағы «Сарыарқа» арнайы экономикалық аймағының аумағында орналасқан, бұл корпоративтік табыс салығынан, мүлік салығынан, жер салығынан, кедендік баждардан және импортталатын тауарларға ҚҚС-тан 100% босатуды көздейді.

«Tau-Ken Temir» зауытының шикізат базасы Қарағанды облысында орналасқан және «Silicon mining» ЖШС-ға тиесілі Ақтас кварц кен орны. Кварц депозитінің жиынтық қорлары – SiO2 орташа мөлшері –99,5% болатын шамамен 4 млн тонна-зауытты 30 жыл бойы қажетті шикізатпен қамтамасыз ете алады.

«Tau-Ken Temir» ЖШС және «Silicon Mining» ЖШС Үкіметтің 2020 жылғы 29 желтоқсандағы «Жекешелендірудің 2021–2025 жылдарға арналған кейбір мәселелері туралы» қаулысына сәйкес басым тәртіппен бәсекелес ортаға беруге ұсынылатын объектілер тізбесіне енгізілген.

Байқаудың бірінші кезеңі 2022 жылдың 7 қарашасына дейін өткізілді. Конкурстың бірінші кезеңінің қорытындысы бойынша ережені басшылыққа ала отырып, конкурс өткізілмеді деп танылды, тиісті хабарлама «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ-ның ресми сайтында жарияланды.

Халықаралық ынтымақтастық

Қазақстанда минералдық шикізат қоры жеткілікті үлкен, бірақ нысаналы металдың аздығына, кендердің қаттылығына, сондай-ақ аумақтық, көліктік және басқа да шектеулерге байланысты әрқашан бәсекеге қабілетті бола бермейді.

Қазақстанда түсті және сирек металдар өндірісінің қолданыстағы технологиялары экологияның, экономиканың және минералдық шикізатты кешенді пайдаланудың қазіргі заманғы талаптарына толық сәйкес келмейді. Сондықтан компания тау-кен металлургия өндірістеріне арналған жаңа технологиялық шешімдерді ұсынатын бірқатар ірі әлемдік компаниялармен тығыз ынтымақтастық орнатуда.

2022 жылғы тамызда «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ және Eczacıbaşı түрік холдингі республика аумағында алтын мен мыс іздеу үшін «Саус Урал Ресорсиз» ЖШС бірлескен кәсіпорнын құрды. Жаңа БК Қазақстанның Ақтөбе облысында қызметін жүзеге асыратын болады. Геологиялық барлау кезеңі сәтті аяқталған жағдайда түсті және бағалы металдарды бірлесіп өндіру және өндіру жоспарлануда.

Eczacıbaşı Holding 1942 жылы құрылған. Бүгінгі таңда Eczacıbaşı – Түркиядағы минералды және металл минералдарының озық өнеркәсіптік өндірушілерінің бірі және Түркия мен Еуропадағы алғашқы магнийдің жалғыз өндірушісі. Жоғары сапалы минералдар, өнеркәсіптік материалдар мен жабдықтарды жеткізуші ретінде Esan 50 елде 150-ден астам өнеркәсіп өнімдерін сатады.

БК құру туралы алдын ала уағдаластыққа 2022 жылғы мамырда Қазақстан Президентінің Түркия Республикасына мемлекеттік сапары барысында қол жеткізілді.

Айта кетейік, Қазақстандық кәсіпорын Катарда шынайы қызығушылық тудырды.

2022 жылғы қазанда «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ және Qatar Mining халықаралық деңгейде пайдалы қазбалар мен металдар өндіру секторындағы жобаларды дамыту жөніндегі мүмкіндіктерді бірлесіп зерделеу үшін стратегиялық іскерлік қатынастарды дамыту мақсатында өзара түсіністік туралы меморандум жасасты.

Әлеуметтік серіктестік

«Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ-ның әлеуметтік әл-ауқаты холдинг үшін сөзсіз басымдық. Компания олардың денсаулығын сақтауға көп көңіл бөледі, медициналық сақтандыруды қамтамасыз етеді, СӨС-ке ұмтылуды қолдайды, спортпен шұғылдануға мүмкіндік береді.

2022 жылы әлеуметтік әріптестік шеңберінде «Тау-Кен Самұрық» ҰТК» АҚ холдингі компанияларының барлық тобында жалақысы төмен лауазымдарды атқаратын қызметкерлердің жалақысы 5-41%-ға артты. IR корпоративтік стандарты енгізілді.